Soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích lớp 9 ngắn gọn? Môn Ngữ văn lớp 9 các chuyên đề học tập không?

Hướng dẫn soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích

I. Tìm hiểu tác phẩm Kiều ở lầu Ngưng Bích

1. Tác giả

Đại thi hào Nguyễn Du sinh năm 1765 mất năm 1820, tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Quê quán ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học và có cha từng làm tới chức Tể Tướng.

2. Tác phẩm

- Thể thơ: Lục bát

- Bố cục: 3 phần

+ 6 câu đầu: Hoàn cảnh cô đơn tội nghiệp của Thúy Kiều.

+ 8 câu tiếp: Nỗi nhớ thương Kim Trọng và nhớ thương cha mẹ của Kiều.

+ 8 câu cuối: Tâm trạng đau buồn và dự cảm trước tương lai sóng gió.

- Giá trị nội dung: Miêu tả chân thực cảnh ngộ cô đơn, buồn tủi, đáng thương, nỗi nhớ người thân da diết và tấm lòng thủy chung, hiếu thảo vị tha của Thúy Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích.

- Giá trị nghệ thuật: Miêu tả nội tâm đặc sắc với bút pháp tả cảnh ngụ tình được coi là đặc sắc nhất trong Truyện Kiều.

II. Soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích

Câu 1: Đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích có thể chia làm mấy phần? Nội dung chính là gì?

Đoạn trích có thể chia làm 3 phần với nội dung như sau:

- 6 câu đầu: Hoàn cảnh cô đơn tội nghiệp của Thúy Kiều khi đang ở Lầu Ngưng Bích.

- 8 câu tiếp: Thể hiện nỗi nhớ thương Kim Trọng và nhớ thương cha mẹ của Kiều

- 8 câu cuối: Miêu tả tâm trạng đau buồn của Kiều và dự cảm trước tương lai sóng gió

Câu 2: Khung cảnh được miêu tả ở sáu dòng thơ đầu có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện tâm trạng của Thuý Kiều?

Khung cảnh trước lầu Ngưng Bích là khung cảnh nhìn từ trên cao xuống. Tác giả sử dụng từ ghép “bốn bề” đứng cạnh từ láy “bát ngát” có tác dụng miêu cả một không gian rộng lớn, trống trải từ đó thể hiện sự trống rỗng trong tâm hồn của Kiều. Từ láy “bẽ bàng”: diễn tả nỗi xấu hổ tủi thẹn của Kiều, trong tâm trí vẫn còn in đậm những sự việc vừa mới xảy ra: bị Mã Giám Sinh làm nhục, bị ép làm gái lầu xanh rồi giờ bị giam lỏng nơi đây. Phép so sánh “Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng” nói lên nỗi lòng Kiều như bị chia ra làm hai, nửa dành cho cảnh nửa dành cho tình. Sáu câu thơ đầu được xây dựng bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình, tả cảnh hoang vắng quạnh hiu để khắc họa rõ tâm trạng cô đơn của Kiều

Câu 3: Thuý Kiều lần lượt nhớ tới những ai? Theo em, trình tự nỗi nhớ đó có hợp lí không? Vì sao?

Đầu tiên Kiều nhớ đến Kim Trọng sau đó nhớ đến cha mẹ của mình. Theo em trình tự này có phần hợp lý vì trước đó, Kiều đã làm tròn bổn phận làm con khi đã bán thân mình để cứu cha, trước khi bán thân mình Kiều đã được gặp cha mẹ của mình. Tuy nhiên Kiều chưa hề gặp Kim Trọng trước khi bán mình. Cho nên Kiều đang có sự day dứt trong tấm lòng.

Câu 4: Theo em, tám dòng thơ từ dòng 7 đến dòng 14 trong đoạn trích là lời của ai? Vì sao em biết điều đó? Những lời này có tác dụng gì trong việc thể hiện nội tâm nhân vật?

Đoạn thờ là lời của Thúy Kiều, những dòng thơ này thể hiện nỗi nhớ thương sâu sắc của Kiều dành cho người yêu Kim Trọng và cha mẹ.

Với ngòi bút tinh tế, Nguyễn Du đã miêu tả tâm lí của Thuý Kiều một cách chân thực và sắc sảo. Chỉ trong tám câu thơ, ông đã lột tả tâm trạng Kiều khi bị giam lỏng tại lầu Ngưng Bích, vừa cô đơn, lạc lõng lại mịt mù về tương lai. Tuy vậy Nguyễn Du cũng đã thể hiện Thúy Kiều là một người con vô cùng hiếu thảo, một người vô cùng thủy chung

Câu 5: Kiều ở lầu Ngưng Bích được coi là một trong những đoạn trích thể hiện tài năng của Nguyễn Du trong nghệ thuật tả cảnh ngụ tình. Hãy phân tích tám dòng thơ cuối để làm sáng rõ điều đó.

"Buồn trông cửa bể chiều hôm,

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

Buồn trông ngọn nước mới sa,

Hoa trôi man mác biết là về đâu?

Buồn trông nội cỏ dầu dầu,

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

Buồn trông gió cuốn mặt duyềnh,

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi."

8 Câu cuối trong đoạn trích Kiều ở Lầu Ngưng Bích là đỉnh cao của nghệ thuật tả cảnh ngụ tình của Nguyễn Du. 8 câu thơ có thể được chia thành 4 phần, hay 4 bức tranh phong cảnh khác nhau. Khởi đầu của cả bốn bức tranh đều bằng hai tiếng "buồn trông" nghĩa là nỗi buồn đã sẵn tự trong lòng trước khi nhìn vào cảnh và ngắm cảnh cùng với nỗi buồn ấy, vừa ngấm vừa buồn, càng ngắm càng buồn, càng buồn càng ngắm.

Quả thật, nỗi buồn của Kiều là nỗi buồn lớn, không phải là nỗi buồn thoáng qua vì một duyên cớ chốc lát, mà là nỗi buồn đeo đẳng suốt cả đời người, phải vào trong hoàn cảnh của Kiều ta mới hiểu tình cảnh của Kiều đáng thương như thế nào. Kiểu phải xa Kim Trọng, phải bán mình chuộc cha, Kiều chỉ kịp đau đớn, nhưng gia biến nặng nề, nỗi đau của cha, nỗi đau của mẹ, nỗi buồn của các em, những điều ấy đòi hỏi Kiều phải vững, tạm quên mình đi để giải quyết việc nhà cho trọn đạo một người con, một người chị, phải rời gia đình, cùng Mã Giám Sinh ra đi, trọng nỗi buồn vì không vẹn tình với Kim Trọng, Kiều có niềm an ủi đã cứu được gia đình.

Bốn bức tranh của Nguyễn Du thật ra thì không lạ lùng. Nhưng thật là lạ lùng cách của Nguyễn Du diễn tả những bức tranh ấy trong sự hoa hợp với hoàn cảnh và tâm trạng của Thuý Kiều. Bởi Nguyễn Du rất tinh tế khi nhìn cảnh, rất sâu sắc về tình người, nhưng còn bởi điều này nữa: Nguyễn Du rất tài tình trong ngôn ngữ.

Câu 6: Em hãy chuyển nội dung 14 dòng thơ đầu thành một đoạn văn xuôi

Đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" miêu tả cảnh ngộ cô đơn và nỗi buồn của Thúy Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích. Sau khi bị lừa vào chốn lầu xanh, Kiều uất ức định tự vẫn nhưng không thành. Tú Bà đưa Kiều ra lầu Ngưng Bích để giam lỏng và thực hiện âm mưu mới.

Trong đoạn trích, Kiều nhìn ra cảnh vật xung quanh và cảm nhận nỗi cô đơn, buồn tủi của mình. Cảnh vật mênh mông, lặng lẽ và heo hút càng làm tăng thêm nỗi buồn của Kiều. Nàng nhớ đến Kim Trọng và cha mẹ, cảm thấy tội lỗi vì không thể báo hiếu và lo lắng cho tương lai mờ mịt của mình. Tâm trạng của Kiều được thể hiện qua những hình ảnh thiên nhiên.